Ένα εργασιακό μέλλον που θυμίζει μακρινό και σκοτεινό παρελθόν

Κεντρικός πυρήνας της αντίληψης της Κυβέρνησης για την εργασία, είναι ότι αυτή στη χώρα μας παραμένει «ακριβή» και πρέπει να φτηνύνει.

Ενώ η πανδημία έχει διαλύσει , πέραν από τη δημόσια υγεία και την οικονομία, η κυβέρνηση προχωρά σε θεμελιακές αλλαγές στο εργατικό δίκαιο. Κεντρικός πυρήνας της αντίληψης της Κυβέρνησης για την εργασία, είναι ότι αυτή στη χώρα μας παραμένει «ακριβή» και πρέπει να φτηνύνει.

Η κυβέρνηση , με πυξίδα τις προτάσεις που περιέχονται στο πόρισμα της Επιτροπής Πισσαρίδη, προχωρά στην υποτίμηση της αξίας της εργασίας μέσα από την θέσπιση ενός ιδιότυπου «δεκάωρου» και την αλλαγή στον τρόπο αμοιβής των υπερωριών.

Στο νομοσχέδιο ότι οι επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους έως 10 ώρες ημερησίως, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ιδίου εξαμήνου εξοφλήσουν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή μέρες αδείας. Προϋπόθεση εφαρμογής του αυξημένου ωραρίου χωρίς πρόσθετη αμοιβή θα είναι, εντός του ιδίου εξαμήνου , οι εργοδότες να εξοφλούν τις ώρες με μείωση ωραρίου ή ρεπό εντός εξαμήνου. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος θα μπορεί , αν ο εργοδότης του το ζητήσει, να εργάζεται 10 ώρες την μία ημέρα και έξι ώρες την άλλη, ή δέκα ώρες για τέσσερις μέρες και να λαμβάνει ρεπό την Πέμπτη μέρα, χωρίς να δικαιούται προσαύξηση για τις παραπάνω των 8 ωρών ημερησίως.

Επίσης προβλέπεται ότι μια επιχείρηση θα μπορεί να απασχολεί εργαζομένους Σαββατοκύριακα , με τον όρο να χορηγεί ημέρες ανάπαυσης μέσα στην εβδομάδα. Η κατανομή του ωραρίου, όπως δηλώνουν κυβερνητικοί κύκλοι θα αποφασίζεται «ελεύθερα» με ατομικές συμβάσεις μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων.

Βέβαια όλοι γνωρίζουμε ότι εργαζόμενοι και εργοδότες δεν είναι ισότιμοι εταίροι στην εργασιακή σχέση και πως σε μια χώρα με συστημική ανεργία άνω του 20%, η επιχείρηση μπορεί να εξασφαλίσει την συναίνεση του εργαζομένου στην υπερωριακή απασχόληση ή ακόμα και στην υποδήλωση εργασίας υπό την απειλή της απόλυσης.

Με την νομιμοποίηση της δεκάωρης εργασίας, ο εργαζόμενος που θα αρνείται να συναινέσει στην απασχόληση του με αυτούς τους όρους, θα λαμβάνει την απάντηση, «ότι περιμένουν στην ουρά χιλιάδες άνεργοι διατεθειμένοι να ανεχτούν να εργάζονται χωρίς πρόσθετη αμοιβή» αν επιμείνει στην άρνηση.

Αν εφαρμοσθεί αυτή η διάταξη , θα νομιμοποιηθεί η κατάργηση των υπερωριών και η μείωση του εισοδήματος των εργαζομένων που απασχολούνται άνω του οκταώρου καθώς δεν θα λαμβάνουν πρόσθετη αμοιβή ούτε θα μπορούν να την διεκδικήσουν δικαστικά εντός πενταετίας όπως ισχύει τώρα. Δεδομένου ότι ο χρόνος εργασίας θα διευθετείται σε ατομική βάση , θα καταστεί άνευ αντικειμένου , ο «έτσι και αλλιώς» υποβαθμισμένος από την σημερινή κυβέρνηση θεσμός των συλλογικών διαπραγματεύσεων .

Σε συνδυασμό με την ανασφάλεια που υπάρχει στους χώρους εργασίας λόγω της οικονομικής κρίσης και της ραγδαίας αύξησης της ανεργίας και την αδρανοποίηση των ελεγκτικών μηχανισμών που χαρακτηρίζει την περίοδο του κορονοϊού, οι φερόμενες διατάξεις περί ευέλικτου ωραρίου διαμορφώνουν ένα επικίνδυνο cocktail εργασιακής απορρύθμισης , που θα ενισχύσει την αδήλωτη εργασία και θα δυσχεράνει τον καθημερινό προγραμματισμό των εργαζομένων. Τέλος το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πολλές αλλαγές στο συνδικαλιστικό νόμο με κατεύθυνση την δυσχέρανση της άσκησης του δικαιώματος της απεργίας.

Συνοπτικά πέραν της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για την κήρυξη απεργίας, θεσπίζεται η υποχρέωση των εργαζομένων να προειδοποιούν για αυτήν με αναλυτική αναφορά των αιτημάτων και των λόγων που την δικαιολογούν. Αυτό οδηγεί στην αύξηση των πιθανοτήτων να κηρυχθεί παράνομη ή καταχρηστική μια απεργία , αν το δικαστήριο κρίνει μη εύλογους τους λόγους κήρυξης της. Υποχρεώνει τους εργαζομένους σε Δημόσιο, ΟΤΑ και ΝΠΔΔ, να έχουν κατά την απεργία, προσωπικό στοιχειώδους λειτουργίας 40%. Πως μπορεί μια απεργία να πετύχει τους σκοπούς της αν , βάσει νόμου, οι μισοί εργαζόμενοι απαγορεύεται να απεργήσουν;

Τι πίεση μπορεί να ασκηθεί στον εργοδότη ή στο κράτος αν δεν μπορεί η απεργία να δυσχεράνει μερικώς την παραγωγική διαδικασία; Γιατί είναι απαραίτητη αυτή η διάταξη; Έρχεται με το πρόσχημα της προστασίας του κοινωνικού συνόλου από την απεργία. Πότε έγινε απεργία με προσωπικό ασφαλείας στο παρελθόν και δημιουργήθηκαν προβλήματα λόγω μικρότερου ποσοστού προσωπικού ασφαλείας; Δεν ισχύει ήδη βάσει νόμου , η δυνατότητα επίταξης αν υπάρχει βλάβη στο κοινωνικό σύνολο από την απεργία;

Το υπάρχον πλαίσιο περιέχει όλα τα εργαλεία αποφυγής υπερβολών κατά την κήρυξη και ισχύ της απεργιακής κινητοποίησης, αφού στο άρθρο 294 του Ποινικού Κώδικα προβλέπεται ρητά η τιμωρία της εκ προθέσεως και χωρίς προειδοποίηση παρακώλυσης της λειτουργίας κοινωφελών εγκαταστάσεων.

Πέραν αυτών , στο νομοσχέδιο προβλέπεται πως απαγορεύεται η άσκηση ψυχολογικής βίας (και σωματικής αλλά αυτό είναι αυτονόητο και απαγορευόταν και πριν) από τους εργαζομένους που απεργούν, και πως αν λάβει χώρα τέτοια συμπεριφορά , η απεργία θα καθίσταται παράνομη. Με ποια κριτήρια θα διαχωρίζεται η προσπάθεια των εκπροσώπων των εργαζομένων να πείσουν συναδέλφους τους για συμμετοχή στην απεργία από την άσκηση ψυχολογικής βίας;

Υπάρχει ο κίνδυνος , η διάταξη αυτή, όπως φέρεται , να αποτελέσει μοχλό απεργοσπασίας , αφού η εκάστοτε εργοδοσία θα προσπαθεί να «βαφτίσει» την μαχητική συνδικαλιστική δραστηριότητα ως άσκηση ψυχολογικής βίας. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο , συγκεκριμένα το άρθρο 332 του Ποινικού Κώδικα προβλέπει την τιμωρία όποιου «εξαναγκάζει τρίτους με χρήση βίας ή απειλής να συμμετάσχουν σε ένωση για την κήρυξη απεργίας».

Οι παραπάνω διατάξεις μαζί με όσες ακόμα δούμε όταν το νομοσχέδιο έρθει σε διαβούλευση , κινούνται σε δύο κατευθύνσεις με κοινή στόχευση. Από την μια πλευρά στοχεύουν στην ελαστικοποίηση της εργασίας μέσα από την διευθέτηση των ωραρίων σε ατομική βάση και την υποτίμηση της αξίας της μέσα από την έκπτωση των αμοιβών των υπερωριών και από την άλλη πλευρά στην συρρίκνωση των συλλογικών εργαλείων αντίδρασης των εργαζομένων στην εργοδοτική αυθαιρεσία . Η νεοφιλελεύθερη εμμονή οδηγεί σε ένα εργασιακό μέλλον που θυμίζει μακρυνό και σκοτεινό παρελθόν.

Δημοσιεύτηκε την Τρίτη, 06 Απριλίου 2021 στο iEidiseis.gr - ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑ

Επικοινωνία

ΚΩΣΤΑΣ Δ. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ

Ομήρου 6, 105 64

Κολωνάκι, Αθήνα

+30 211 18 21 018

+30 210 36 36 710

+30 210 36 36 711

+30 210 36 36 770

Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.